Sư cụ quần xắn tới gối, từ ruộng sau chùa bước lên, đám người lô nhô trên bờ chắp tay vái chào kính cẩn. Sư cụ ngơ ngác nhìn. Một người trong đám ăn vận bộ y phục triều đình cúi mình dâng chiếu thỉnh; đoàn tùy tùng lần lượt rút lui, không kịp để Sư cụ mời dùng trà nước.
Trước cổng chùa, bên kia đường là người thợ đóng giày tuổi trạc bằng Sư cụ; lúc rỗi, hai vị vẫn tâm đắc đàm đạo.
– Hôm nay chùa làm gì mà các quan trong vương triều đến đông vậy Sư cụ ? Người thợ đóng giày hỏi.
– Đây ông bạn hãy đọc chiếu thỉnh xem, tôi có biết gì đâu mà đức vua lại cho vời tôi vào cung đàm đạo.
Đọc xong, người thợ đóng giày vỗ đùi đánh đét một cái, cười khoái trá :
– Phen này Sư cụ được phen diện kiến mặt rồng đấy nhé ! Nhờ oai đức của ngài mà vang danh bổn tự đến cung đình !
– Đừng đùa với vua mà mất đầu đấy ! Chiếu thỉnh, không đi thì mang tội khi quân ! Nếu đi, không thông đạo lý sẽ mang tội lừa vua ! Cả hai đều bỏ mạng ! ! ! Sư cụ phân vân lẩm bẩm.
– Cụ mang trà ra đây, tôi hiến kế giúp cụ.
Đúng ngày hẹn, võng lọng triều đình mang đến. Bên trong chùa bốn bề vắng lặng. Trên tọa kỷ nhà sư lim dim ngồi thiền, y mão chỉnh tề. Một lúc lâu vẫn không thấy Sư xả thiền, quan văn đành về tâu lại với vua. Vua ngẫm nghĩ – không nên quấy rầy bậc chân tu. Bèn hạ lịnh cho phép quan văn vấn đạo tại chỗ.
Ba tiếng chuông trên bàn Tổ vẫn không đánh động được Sư, quan văn khẽ bước đến đối diện, ngồi xuống, tự tay vỗ lên đầu mình ba cái, Sư từ tốn đưa ngón tay nhịp vào bàn chân đáp lại. Quan văn bèn gõ vào lưng mấy cái, Sư nhịp vào bụng đáp lễ. Ngẫm nghĩ giây lát, quan đưa ba ngón tay ra trước, Sư xòe cả mười ngón che lại.
Quan văn gật gù vái tạ rút lui.
Khi quan văn bước vào, vua vồn vã hỏi chuyện. Quan đáp :
– Tâu Bệ hạ, đúng ngài là bậc đạo cao đức cả, hạ thần ra dấu mà ngài cũng hiểu ý đáp lại rất chỉnh.
– Sự việc ra sao nào ? Vua phán hỏi.
Quan đáp :
Hạ thần vỗ vào đầu, ý bảo : Đầu đái thượng thiên.(1)
Sư gõ vào chân đáp : Túc bình hạ địa.(2)
Thần gõ vào lưng : Bối túc kinh luân.(3)
Sư nhịp trên bụng : Yêu truyền chính pháp.(4)
Thần đưa ra ba ngón tay : Tam giáo cộng đồng.(5)
Sư đáp lại mười ngón : Thập phương triều cúng.(6)
Vua gật đầu tán thưởng :
– Đúng là bậc thoát ly trần thế, không ham quyền quý nên không chịu vào cung. Bậc hàm dưỡng cao sâu không chịu đàm đạo bằng lời, mà ngôn ngữ thì luôn bị hạn chế, động tác đa ngôn ! ! !
Bên kia đường, người thợ đóng giày nghiệp dư không tóc vội chạy vào chùa khi đoàn người ngựa ra về. Y mão xổ tung trên trường kỷ, hai người nhìn nhau một rạng rỡ một âu lo.
– Tôi gỡ cho Sư phen này coi như cứu mạng Sư đấy ! Không lẽ họ đi đóng giày mà lộn vào địa chỉ chùa ? Họ có hỏi đạo gì đâu ! Đỡ một cái là họ không nói năng loạn xị mà chỉ ra dấu không thôi. Nhờ thế mình đỡ tốn hơi sức.
Họ ra dấu hỏi : Tôi đóng mão không ?
Tôi đáp : Đóng giày thôi.
Họ hỏi : Da lưng tốt chứ ?
Tôi đáp : Da bụng tốt hơn.
Họ trả giá : Ba đồng một đôi được không ?
Tôi dứt khoát : Mười đồng một đôi mới được.
Gặp họ, Sư cụ bí cũng là phải ! ! !
Minh Mẫn sưu tầm
Trích: Tập san Suối Nguồn số 6