Chùa Viên Giác
Tác giả: Lý Tuyết Phong
Có một thanh niên từ ngàn dặm xa xôi tìm đến đại sư Thích Tế chùa Nhiên Đăng, thưa rằng: “Con là một thư sinh quê mùa, từ xưa đến nay không bao giờ biết nói những lời vu khống bịa đặt, không hề gây ra chuyện thị phi, nhưng không hiểu vì sao luôn có người dùng lời ác chưởi bới con, dùng lời bịa đặt hủy nhục con. Đến hôm nay, con thật sự không chịu nổi nữa, con muốn vào chùa cạo tóc làm tăng để xa lánh chốn bụi hồng, xin Đại sư hãy thâu nhận đệ tử!”
Đại sư Thích Tế yên lặng nghe chàng trai nói xong, bèn mỉm cười bảo rằng: “Thí chủ hà tất vội vã, đợi bần đạo vào trong sân nhặt một chiếc lá sạch, thí chủ sẽ có thể biết được tương lai của mình.” Đại sư dẫn chàng trai đến bên một con suối nhỏ chảy ngang qua chùa, tiện tay hái một lá bồ đề trên cây xuống và bảo với một chú tiểu đi lấy dùm cho mình một cái thùng và một cái gáo múc nước. Chú tiểu vội vàng mang thùng gỗ và chiếc gáo hồ lô đến trao cho Đại sư.
Thích Tế kẹp lấy chiếc lá sạch trong tay và bảo chàng trai: “Thí chủ không gây ra chuyện thị phi, xa rời bụi trần, cũng giống như chiếc lá sạch trong tay bần đạo vậy.” Vừa nói, Thích Tế vừa đặt chiếc lá vào trong thùng, xong chỉ vào thùng nói: “Nhưng hôm nay thí chủ không may gặp phải những lời chưởi bới, hủy nhục vây hãm vào trong giếng sâu khổ đau trần thế, có phải giống như chiếc lá sạch bị bỏ vào trong tận đáy thùng không?” Chàng trai thở dài gật đầu thưa: “Vâng, con chính là chiếc lá trong đáy thùng.”
Đại sư Thích Tế đặt thùng nước lên trên một tảng đá bên cạnh bờ suối, khom người múc một gáo nước dưới suối lên, nói: “Đây là một câu chưởi bới dành cho thí chủ, với ý đồ muốn nhấn chìm thí chủ.” Vừa nói, “phăng” một tiếng, dội gáo nước lên trên chiếc lá trong thùng, chiếc lá chao động mạnh, sau đó lặng lẽ nổi lại lên mặt nước. Đại sư khom lưng múc thêm một gáo nước kế tiếp, bảo rằng: “Đây là câu chưởi bới độc ác của người thô lỗ dành cho thí chủ, vẫn với một mưu đồ là muốn nhấn chìm thí chủ như trước, vậy thí chủ hãy nhìn xem lần này chiếc lá sẽ như thế nào?
Theo cách đã làm, Đại sư dội gáo nước lên chiếc lá, nhưng chiếc lá chỉ lắc lư và lại nổi lên trên mặt nước như cũ. Chàng trai hết nhìn nước trong thùng, rồi lại nhìn chiếc lá nổi bềnh bồng, thưa với Đại sư: “Chiếc lá không hề bị tổn hại, chỉ là nước trong thùng sâu, chiếc lá theo mực nước mà cách miệng thùng càng lúc càng gần.” Đại sư Thích Tế nghe xong, mỉm cười gật đầu, lại múc thêm một gáo dội lên chiếc lá, bảo chàng trai rằng: “Lời nói bịa đặt không có cách nào đánh chìm được một chiếc lá sạch.
Chiếc lá sạch bị chao động bởi những lời nói vu khống, hủy báng dội lên thân nó, nhưng nó không những không bị chìm xuống dưới đáy, ngược lại tùy theo mức gia tăng của nước (những lời nói vô bổ), khiến nó càng nổi lên cao, từng bước từng bước xa rời đáy vực thẳm.” Đại sư vừa nói, vừa tiếp tục đổ nước vào thùng, thoáng chốc nước tràn đầy, chiếc lá bồ đề rốt cuộc đã nổi lên trên mặt thùng. Chiếc lá xanh biếc, giống như một chiếc thuyền lá nhỏ, nhẹ nhàng nhấp nhô, lắc lư theo dòng nước.
Đại sư Thích Tế ngắm nhìn chiếc lá cảm thán rằng: “Nếu lại có thêm những lời vu khống, hủy báng, càng tuyệt.” Chàng thanh niên nghe xong, không hiểu thâm ý, bèn thưa với Đại sư rằng: “Vì sao Ngài lại nói như thế?” Thích Tế cười múc thêm hai gáo nước, “phăng phăng” dội lên chiếc lá trong thùng, nước trong thùng tràn ra bốn phía, lôi theo chiếc lá xuống tới dòng suối, chiếc lá nhập dòng ung dung trôi đi. Đại sư bảo chàng trai: “Qúa nhiều lời bịa đặt, vu khống rốt cuộc sẽ giúp cho chiếc lá vượt thoát được vòng kiềm tỏa, hướng đến sông dài, biển lớn và những phương trời cao rộng thênh thang.
Chàng thanh niên hốt nhiên tỏ ngộ, vui mừng khấu tạ Thích Tế: “Thưa Đại sư, con đã hiểu rõ rồi, một chiếc lá sạch sẽ không bao giờ bị nhấn chìm xuống đáy nước. Những lời nói vu khống bịa đặt, hủy báng sỉ nhục chỉ có thể giúp gội rửa một tâm hồn vốn đã trong sạch, lại càng trong sạch thêm.” Đại sư Thích Tế mỉm cười hoan hỷ.
Lá sạch không bị nhận chìm, vì sao không thể đánh chìm được một tâm hồn trong sáng? Một tâm hồn trong sáng, cho dù có bị vùi xuống tận lớp bùn nhơ dưới đáy con sông đào, thì tâm hồn ấy cũng sẽ vượt lên như một đóa hoa sen xinh đẹp tinh khiết nhất trên đời.
