Lời dẫn: Xưa nay, dân Việt Nam ta thường chỉ biết có Chùa Một Cột (1049-đời vua Lý Thái Tông) ở Thăng Long- Hà Nội và Chùa Một Cột (1958) ở Thủ Đức- Sài Gòn, rồi Chùa Một Cột (2008) ở tỉnh Khon Kaen -Thái Lan do Việt Kiều ta xây… thế mà :bất ngờ, hôm 27-4-2013, NK tôi được con rể trưởng, con cháu nhà cụ Nghè Đỗ Quang (1807-1866)-một danh tướng nhà Nguyễn…đón về thăm quê ở làng Phương Điếm, thị trấn Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, ra tham quan quần thể Đình , Chùa làng Phương Điếm thật là khang trang bề thế, độc đáo là được chiêm ngưỡng “tòa Diên Hựu cổ tự (?)”- ngôi Chùa Một Cột ở ngay phía trước tam quan ngôi chính tự, tuy không “sắc nét ” như Chùa Một Cột ở Hà Nội, nhưng lại có vẻ duyên dáng điệu đàng cứ như một đóa Hoa Sen nở xòe sắp đưa Phật bà Quan Âm bay lên trời…NK xin có đôi vần cảm tác:
Thăm Chùa Một Cột Phương Điếm
(Tặng: Đỗ Mỹ Linh)
Cứ ngỡ Thần Tiên ở xứ này
Một bông Sen nở ngát hương bay
Một tòa Phật Pháp say mây khói
Một đóa Vô Ưu giữa trần ai…
Đồng đất Xứ Đông biếc tới trời
“Thái Bình”- sông đỏ lững lờ trôi
Đường về Gia Lộc ngời tài lộc
Chừng thắm duyên quê chẳng muốn rời…
Ai đi trấn giữ Hoàng Sa đảo
Sóng gió đại dương đượm hồn làng
“Hải chiến” thuyền vượt trên sóng bão
Căng buồm Phương Điếm lướt phăng phăng…
Viết tại Phương Điếm, Gia Lộc, Hải Dương 27-4-2013
Nguyễn Khôi