Chùa Viên Giác
Tia Nắng Mờ Nhạt, Khí Lạnh Len Lỏi Tâm Hồn …
Sáng nay đầu cúi, chân bước cứ lẫn quẩn một ý nghĩ suy tư, không biết phải nói gì trong buổi chia sẻ phật pháp hôm nay, giá như có người hỏi thì sẽ có câu trả lời, chẳng hay vì mê muội hay lo toan nhiều việc mà bao nhiêu điều dự bị muốn nói đã tan biến. Tôi thuộc dạng nhiều chuyện mà sao lúc này chuyện đi đâu mất rồi nhỉ! thế rồi một cú “cọc” đầu vào cửa, khiến tôi bừng tỉnh ngay, mắt sáng lên nhìn thấy cuốn sách, trong ấy gợi cho tôi bao điều cần bàn thảo, nhờ thế ma đề tài xuất hiện. Tôi hít thở, nhắm mắt lặng yên lật cuốn sách như xin một quẻ xăm tìm bói thời vận. ôi! Sao hay quá, đó là bài “ Quan sát tình hình tín chúng” rất phù hợp trong thời kỳ hoằng pháp tại các nơi xứ người.
Một hôm đức Thế Tôn bảo ngài Đại Ca Diếp đến thành Khoáng Dã để quan sát tình hình giáo đoàn. Ở đấy, sáng sớm tôn giả đắp y mang bát vào thành, oai nghiêm đi khất thực. Đi qua một vài con đường, tôn giả liền phát hiện một chuyện lạ. Dân chúng thấy tôn giả đi ngang nhà đều đóng cửa. Tôn giả ra khỏi thành vào trong thôn khất thực cũng gặp một cách đối xử như thế. Ngài khởi niệm nghi ngờ. Phật pháp ở đây vốn rất hưng thịnh, vì sao dân chúng đối với các Tỳ Kheo không một chút tôn kính như vậy kìa? Ngài bèn đến nhà một cư sĩ hiểu biết rộng và hỏi thăm:
– Đức Phật rời đây không bao lâu, cũng còn các Tỳ kheo ở lại giáo hoá, vì sao mọi người quên hẳn sự cung kính Tam Bảo? các vị Tỳ kheo đi khất thực mà chẳng ai cúng dường? đó là câu hỏi của Ngài Đại Ca Diếp.
Vị cư sĩ đã đáp:
– Thưa tôn giả! từ khi Đức Thế Tôn đi rồi, mấy năm trở lại đây các vị Tỳ Kheo trong thành này bày ra nhiều chuyện xây cất, mỗi người đều tự cất phòng ốc cho mình, nói rằng đức Phật đã cho phép. Xưa nay, nếu là kiến tạo giảng đường hay tịnh xá công cộng để dùng trong việc hoằng pháp hoặc tu học tập thể thì đó là việc bổn phận chúng con phải hộ trì. Nhưng mà bây giờ các tỳ kheo đều cất nhà để an nhàn thân mình, các thầy cất cốc, cất am lu bù, đến từng nhà thí chủ kêu gọi cúng dường cửa lớn, cửa nhỏ, cột kèo, ngói gạch, dây mây…. mọi thứ đều kêu gọi quyên góp tới tín đồ. Lâu ngày tín chúng đều cảm thấy việc cung ứng này không có ngày chấm dứt, do đó nhân dân trong thành, ngoài thôn hễ thấy các vị Tỳ kheo liền lật đật đóng cửa.
Ôi ! nói đến việc này, chúng con thật hổ thẹn với Đức Phật. Đại Ca Diếp nghe xong, trong thâm tâm thật khó chịu. Tôn giả lập tức quay trở về thành Vương xá, đem câu chuyện trên bạch với Đức Phật. Đức Thế Tôn bèn đến thành Khoáng Dã triệu tập hết tất cả các thầy Tỳ kheo, Ngài giáo giới cho các thầy, không được nài nỉ tín chúng cúng dường quá sự phát tâm của họ.
Đức Thế Tôn dạy:
– Các Tỳ kheo! Chánh pháp của ta lưu truyền lâu dài đều nhờ sức thanh tịnh và cao thượng của Tăng đoàn. Người đến mức vô cầu mới là bậc thanh cao. Các ông không được yêu sách chúng sanh quá nhiều, trái lại các ông phải là người cống hiến cho chúng sanh mới đúng, các ông đừng để tín chúng chê bai, xa lánh. Nhiệm vụ quan trọng của các ông là hoằng pháp độ sanh, không phải là chuyện lo lắng về chỗ ở, chỗ ăn. Nếu như các ông xây cất giảng đường để thuyết pháp cho tín chúng, hoặc thiết lập tịnh xá tu chung với nhau, không phải xây cất cho riêng mình, điều ấy ta cho phép. Còn làm nhiều tịnh thất lẻ tẻ, thiểu số người trong đó hưởng thụ của cúng dường, đó là làm phân tán lực lượng Tăng đoàn. Am thất này tranh với am thất kia, ai cũng cho mình là ngon, là quan trọng, lại càng dễ sanh tâm riêng tư.
Lời của Đức Phật dạy là tiếng chuông cảnh tỉnh trong giáo hội, và để đánh thức các Tỳ kheo khi đi hoá duyên đến các nhà cư sĩ, và cũng mong các hàng cư sĩ tại gia của thời đại này nhận thức được điều ấy. Chúng ta cúng dường nhưng không khéo lại là vô tình ly gián Tăng đoàn, e rằng điều ấy có phải là tai họa không?
Đọc xong bài này mà lòng tôi đau như dao cắt. Âm thầm chắp đôi tay thành khẩn cầu nguyện cho chúng sinh đầy đủ trí tuệ để làm tròn ý nghĩa hai chữ phước điền. Điền là thữa ruộng, để cho hạt giống được gieo nảy mầm, nhưng nếu mảnh đất xấu thì không khéo, cả vốn lẫn lời đều bị tiêu tan, hạt giống không còn.
Giữa mùa đông, ánh nắng mang lại nhiều ấm áp, nhưng tia nắng ấy, đã bị mờ nhạt, bởi những đám mây che khuất, khí lạnh len lỏi tâm hồn, khiến nổi ưu tư thêm lạnh lẻo chua xót. Tôi buông cuốn sách, lấy lọ dầu xanh thoa lên trán, đồng thời ngửi chút hương vị dầu xanh quê hương, mà ngày xưa đa phần dân Việt nâng niu, như lọ thuốc tiên, chữa bá bệnh, vào một thời khốn đốn.
Mel: 06-07-2012
Chân Nguyên
(*Tiêu đề do trang nhà Huệ Quang đặt)
